ویناپرس – کووید۱۹ یاهمان کرونا که در ایران کاملا شناخته شده است تاثیر زیادی در نظام سلامت ما ایجاد کرده است. یکی از چالشهای ما بارداری و همهگیری کووید۱۹ است. واقعیت امر این است که اطلاعات بسیار محدودی وجود دارد که بتواند اثبات کند آیا بارداری میتواند باعث افزایش ابتلا به کرونا (چه کرونای علامتدار و چه کرونای بیعلامت) بشود یا خیر. از آنجا که عمر این بیماری چیزی در حدود یک سال و چند ماه است مستندات علمی زیادی در دسترس نیست ولی دانستن برخی نکات میتواند به اطمینان سلامت بارداری در این دوران منجر شود.
«دکتر مهناز اکبری کامرانی» متخصص بهداشت باروری و استادیار دانشگاه علوم پزشکی البرز در گفت و گو با خبرنگار پایگاه خبری ویناپرس گفت: زنان باردار در مقایسه با زنان دیگر در همان گروه سنی ممکن است در صورت ابتلا به بیماری کرونا دوره بالینی شدیدتری را تجربه کنند.
وی با بیان اینکه اکثریت زنان بارداری که به این بیماری مبتلا شدند بهبود پیدا کردهاند و احتمال مرگ و میر در زنان باردار بیشتر از جمعیت عمومی نیست اظهار داشت: بارداری به دلیل تغییرات جسمانی و فیزیولوژیکی که برای زنان باردار ایجاد میکند و تاثیراتی که در سیستم ایمنی زن باردار میگذارد میتواند درصورتی که فرد به بیماری کرونا مبتلا شود عفونتهای تنفسی را به شکل وخیمتری تجربه کند و دلیل آن تغییراتی است که در سیستم ایمنی فرد ایجاد میشود.
اکبری کامرانی با اشاره به اینکه اگر وضعیت شدید تنفسی برای زنان باردار مبتلا به کرونا ایجاد شود عوارض بارداری هم مانند زایمان زودرس یا انجام سزارین افزایش مییابد، گفت: توجه به اقدامات احتیاطی برای محافظت از زنان باردار در برابر کووید ۱۹ ضروری است. این مسئله، یکی از موارد مهمی است که به زنان باردار بسیار توصیه میکنیم و آنهم خودمراقبتی است.
وی افزود: خود مراقبتی به رفتارهایی گفته میشود که میتوان آن را آگاهانه و هدفمند فرا گرفت تا فرد بتواند از خود و اطرافیانش مراقبت کند. در واقع خودمراقبتی یک حق و مسئولیتی است که افراد نسبت به خود باید قائل شوند و از رفتارهای خودمراقبتی استفاده کنند.
* تاثیر خودمراقبتی در کاهش بستری و درمان بیماران
خودمراقبتی نقش چشمگیری در سلامت افراد داشته و نیاز به بستری شدن و درمان را در آنها کاهش میدهد.
دکتر کامرانی در این باره گفت: خودمراقبتی حیطههای مختلفی دارد؛ میتواند شامل ارتقای سلامت، اصلاح سبک زندگی یا پیشگیری از بیماری باشد و سرعت درمان و توانبخشی بیماران را افزایش دهد. بهطور کلی هرفردی باتوجه به شرایط خود، نوع بیماری و ظرفیتهایی که دارد میتواند خودمراقبتی را اجرا کند که این مورد در پاندمی کرونا باید مورد توجه زنان باردار قرار بگیرد.
این متخصص بهداشت باروری تاکید کرد: طبق اطلاعاتی که تا امروز وجود دارد مشخص شده است که بارداری موجب ابتلا به بیماری کووید۱۹ نمیشود بلکه ممکن است دوره بالینی این بیماری را طولانی کند.
* بررسی علائم و نشانههای کرونا در دوره بارداری
دکتر اکبری کامرانی گفت: در دوران بارداری باید نشانهها و علائم بیماری کرونا و پیشرفت احتمالی آن بررسی شود بهخصوص اگر فرد باردار در تماس با یک فرد مشکوک یا مبتلا به کووید۱۹ بوده، باید علائم بیماری کووید-۱۹ را به دقت پایش و ارزیابی کرد.
وی افزود: برخی از علائمی که ما در کووید۱۹ برای جمعیت عمومی بیان میکنیم ممکن است برای یک خانم باردار بهعنوان علائم طبیعی مطرح شود. مثلا تنگی نفس، خستگی، تهوع و استفراغ، گرفتگی بینی جزء علائمی است که به علت تغییرات فیزیولوژیک در یک خانم باردار دیده میشود. پس خیلی مهم است که یک خانم باردار آگاه باشد و همانطور که گفتم اگر با یک فرد مشکوک یا مبتلا در تماس بوده حتما از نظر بالینی بررسی شود.
* روشهای خود مراقبتی در دوران بارداری
دکتر اکبری کامرانی گفت: هنگام سرفه یا عطسه، خانم باردار یا افرادی که با او در تماس هستند حتما با استفاده از دستمال دهان و بینی خود را بپوشانند و آن دستمال استفاده شده را حتما در سطل زباله در دار بیندازند. اگر دستمالی در دسترستان نبود حتما از قسمت داخلی آرنج هنگام سرفه یا عطسه استفاده کنید.
وی تاکید کرد: خانمهای باردار حتما باید از وسایل شخصی مانند حوله، چادرنماز، سجاده و مُهر نماز خودشان استفاده کنند و این وسایل در اختیار سایر افراد قرار نگیرد. شستن دستها با آب و صابون یا مایع دستشویی میبایست تکرار شود.
این متخصص بهداشت باروری به مساله تهویه مطبوع مناسب محیط اشاره کرد و افزود: به استثنای روزهایی که هوا آلوده است و این موضوع از طریق رسانهها اطلاع رسانی میشود باید هر روز در و پنجره اتاقها بازشده و تهویه هوا انجام شود. همچنین خانمهای باردار باید از حضور درمحلهای شلوغ و پر ازدحام اجتناب کنند.
اینکه مادر باردار مانند زمانهای غیربارداری و مانند افراد عادی به مراکز شلوغ و پر رفت و آمد برود و خرید کند بههیچوجه توصیه نمیشود بلکه باید سعی شود خریدها در ساعات خلوت روز انجام شده و از حضور و تردد در مکانهای شلوغ اجتناب کند. در عین حال استفاده از ماسک و رعایت فاصلهگذاری فیزیکی به میزان یک تا دومتر با دیگران در سلامت خانمهای باردار موثر است. علاوه بر نکات گفته شده خودداری از دست زدن به چشم، دهان و بینی، پرهیز از دستدادن و روبوسی، عدم تماس مستقیم دستها با سطوح مانند دکمههای آسانسور نقش تعیین کنندهای در پیشگیری از ابتلا به کرونا به ویژه در خانمهای باردار دارد.
دکتر مهناز کامرانی تاکید کرد: درصورتی که اطرافیان مادر باردار علائم سرماخوردگی مانند تب، سرفه، گلو درد و تنگی نفس دارند نباید در تماس با زن باردار قرار بگیرند و اگر فردی از اطرافیان زن حامله در خانه علائم تنفسی دارد سعی کند فاصله دومتری را با او رعایت کند، استفاده از ماسک در منزل و اتاق استراحت خانم باردار الزامی است.
* بهبود تغذیه دوران بارداری در پاندمی کرونا
این استادیار دانشگاه علوم پزشکی البرز در خصوص تغذیه در بارداری گفت: بهتر است مادران باردار سعی کنند آب کافی بنوشند و سوپ و آبمیوههای طبیعی را بیشتر مصرف کنند. مادران باردار وعدههای غذایی کمحجم با دفعات بیشتر میل کنند و در هر وعده پروتئین، ویتامینها و مواد معدنی به مقدار کافی استفاده کنند. میوه و سبزیجات باید در وعدههای غذایی باشند؛ درصورت بروز اسهال از وعدههای غذایی سبک و کمحجم استفاده شود و از مصرف غذاهای خیلی داغ، خیلی سرد و پرچرب نیز خودداری شود.
دکتر کامرانی در ادامه اظهار داشت: این همان الگوی غذایی است که ما حتی در زمان غیر پاندمی کرونا به مادران باردار توصیه میکنیم. همچنین داشتن استراحت کافی، پرهیز از استرس و ترس از مواردی است که به افزایش ایمنی بدن و سلامت خانمهای باردار کمک میکند.
* در صورت ابتلا به کرونا چه اقدامی انجام دهیم
دکتر اکبری کامرانی گفت: خیلی از خانمهای باردار در صورت ابتلا به کرونا فقط لازم است در منزل بمانند و طبق نظر پزشک عمل کنند. معمولاً اقدامات مراقبتی در سه بخش درمان علامتی – تسکینی، توصیههای بهداشتی و تغذیهای و همچنین جداسازی در منزل یا نقاهتگاه انجام میشود.
وی افزود: درمانهای علامتی و تسکینی شامل درمان دارویی نظیر استفاده از تببُرها، مُسکنها و مصرف مایعات است. البته مادر باردار باید دفع ادرار را درنظر بگیرد. یعنی به نسبت مایعات ورودی به بدن میبایست دفع ادرار نیز صورت گیرد.
درمورد تببرها و مُسکنها بهتر است از خوددرمانی و مصرف خودسرانه دارو پرهیز شود، داروها میبایست طبق تجویز پزشک معالج مصرف شود و درصورتی که تب پایین نیاید برای پیگیری درمان به مرکز درمانی مراجعه کنند.
او در ادامه به توصیههای بهداشتی و تغذیه ای اشاره کرد و گفت: جداسازی فضای زندگی خانم باردار با سایر اعضای خانواده مهم است. به ویژه اگر در منزل افرادی زندگی میکنند که احتمال خطر برایشان بالاست مانند افرادی که به بیماری فشارخون یا دیابت مبتلا هستند یا سن بالای ۶۵ سال دارند. بهتر است درصورت امکان اتاق خود را جدا کنند، ماسک بزنند و فاصله ۲متر از دیگران را رعایت کنند.
درصورت امکان باید از سرویس بهداشتی جداگانه استفاده شود و در غیر این صورت پس از هربار استفاده از سرویس بهداشتی، محلولهای ضدعفونی کننده مناسب برای شستشوی دستشویی به کار گرفته شود. درمورد حمام نیز به همین ترتیب پس از هربار استفاده، شستشوی حمام ضروری است.
به گفته دکتر کامرانی ضدعفونی روزانه سطوحی که با فرد آلوده در تماس است مانند دستگیرههای در، کلید و پریز، میز و صندلیها الزامی است. باید به اقوام و سایر افراد خانواده و فامیل توصیه شود که به دید و بازدید مادر باردار نیامده و رفتوآمدها به حداقل برسد. همچنین شستن دستها با آب و صابون یا مایع دستشویی قبل و بعد از اینکه دستکش و ماسکشان را میخواهند دور بیندازند ضروری است. خانمهای باردار باید از حوله شخصی استفاده کنند و این حوله در فواصل کوتاه تعویض و شسته شود یا برای خشک کردن دست و صورت از دستمال کاغذی استفاده شود.
این متخصص بهداشت باروری تاکید کرد: جداسازی همه وسایل شخصی به ویژه لیوان، بشقاب، قاشق و چنگال بسیار اهمیت دارد.
تهویه مناسب و تبادل جریان هوا از آن مواردی است که باید به آن توجه شود. علاوه بر این در دسترس بودن مواد غذایی و سایر ملزومات از مواردی است که برای مادر بارداری که به کرونا مبتلا شده است باید مهیا شود.
لباسها، ملحفه و سایر وسایلی که در تماس مستقیم با مادر باردار هستند باید شسته و با مواد ضدعفونی کننده مناسب ضدعفونی شوند. باید توجه داشت ملحفه و لباسهای مادر باردار مبتلا به کرونا که آلوده و مرطوب هستند هنگام جمع کردن تکانده نشود.
وی به مواد غذایی مناسب این دوران اشاره کرد و گفت: در مورد وعدههای غذایی برای مادران باردار مبتلا به کرونا همانطور که اشاره کردیم وعدههای غذایی کم حجم و با دفعات بیشتر که دارای مواد پروتئینی، ویتامینها و مواد معدنی باشند توصیه میشود. همچنین تامین آب بدن نیز با نوشیدن آب سالم و آبمیوههای طبیعی و خوردن غذاهایی مانند سوپ بسیار اهمیت دارد. میوههای در دسترس مانند موز، آلو، زردآلو، طالبی و پرتقال با توجه به سبدغذایی و امکانات خانوار توصیه میشود. علاوه بر این موارد مصرف سبزیجاتی مانند اسفناج، جعفری، هویج، کدو حلوایی، گوجهفرنگی و سیبزمینی باید در برنامه غذایی مادر مبتلا به کووید-۱۹ که در منزل حضور دارد قرار بگیرد.
دکتر کامرانی در ادامه به مساله جداسازی یا نقاهتگاه مادر مبتلا به کووید-۱۹ اشاره کرد و گفت: رعایت بهداشت دستها در هرنوع تماس با مادر باردار الزامی است. درصورت آلوده بودن دستها حتما با آب وصابون شسته شود و یا اگر امکان شست و شو وجود ندارد با ژلهای بهداشتی که پایه الکلی دارند ضدعفونی انجام شود.
پوشیدن ماسک طبی در زمان حضور در یک اتاق و تماس با فرد بیمار الزامی است و اگر ماسک با ترشحات مرطوب دهان و بینی آلوده آغشته شد بایستی تعویض شود. خودداری از تماس مستقیم با ترشحات بیمار ضروری است.
* با مشاهده این علائم به پزشک مراجعه کنید
دکتر مهناز اکبری کامرانی گفت: درصورتی که علائم زیر برای مادر بارداری که مبتلا به کرونا است مشخص شد باید سریعا به پزشک مراجعه شود. این علائم عبارتند از:
کاهش حرکات جنین بهخصوص برای مادرانی که در ماه ۶ و بالاتر هستند، احساس تنگی نفس یا اگر تعداد تنفس به بیشتر از ۲۴ بار در دقیقه رسید، احساس تب شدید و دمای بدن بالاتر از ۳۸ درجه، اگر فرد قادر به مصرف یا تحمل داروها و مایعات نیست، اگر فرد دچار گیجی، خواب آلودگی یا اختلال هشیاری است. در موارد گفته شده باید سریعاً به پزشک و مرکز درمانی مراجعه شود.
* چه زمانی مادر باردار از قرنطینه خارج میشود
استادیار دانشگاه علوم پزشکی البرز گفت: حداقل چهارده روز بعد از شروع علائم و در صورتی که سه روز بدون علامت باشد و نیازی به مصرف داروهای تببر نداشته باشد میتواند از قرنطینه خانگی خارج شود. در مواردی که فقط مادر بدون علامت است و به علت تست مثبت کرونا در قرنطینه خانگی به سر میبرد حداقل به مدت ۱۰ روز بعد از انجام تست، جداسازی و قرنطینه در صورتی که پس از دو آزمایش کرونا با فاصله حداقل ۲۴ ساعت نتیجه منفی باشد میتواند از قرنطینه خارج شود.
انتهای پیام
- نویسنده : مینا صفدری
Wednesday, 4 October , 2023