ویناپرس – یک متخصص روانشناسی گفت: وسواس، اختلالی است که فرد بدون اختیار و از روی اجبار، عملی را به طور مکرر انجام می‌دهد و یا مطلب یا موضوعی را در فکر و ذهن خود تکرار می‌کنند. این عارضه اگر به موقع تشخیص و درمان نشود فرد را با مشکلات زیادی مواجه می‌کند.

دکتر شمیلا قنبری، در گفت‌و‌گو با خبرنگار پایگاه خبری ویناپرس ضمن بیان این مطلب اظهار داشت: وسواس شامل یک سری افکار، تکانه‌ها یا تصاویری است که ناخودآگاه وارد زندگی فرد می‌شود و اضطراب ایجاد می‌کند.

وی با اشاره به اینکه فرد مبتلا به وسواس همواره به دنبال راهی برای دور کردن این افکار و تصاویر است گفت: در چنین مواردی فرد برای رهایی از وسواس موفق نمی‌شود یا برای مدت کوتاهی می‌تواند از این افکار دور بماند ولی دوباره تکرار می‌شود. مبتلایان به وسواس آگاه هستند که ترس و اضطراب‌شان معنایی ندارد ولی آن را بسیار واقعی و جدی تجربه می‌کنند و اغلب به شکل وسواس فکری و عملی ظاهر می‌شود.

این متخصص روانشناسی در توضیح وسواس فکری و عملی خاطرنشان کرد: در وسواس فکری فرد فقط اضطراب ذهنی و فکری دارد، یعنی به طور مثال از بیماری می‌ترسد. در وسواس عملی این مساله به صورت واکنش رفتاری مانند شست‌و‌شوی بیش از اندازه دست‌ها یا کنترل و وارسی مداوم بدن مشاهده می‌شود.

قنبری ریشه‌های شکل‌گیری وسواس در افراد مختلف را بیان کرد و گفت: بیماری‌های روانی دارای ریشه وراثتی و زیستی، محیطی و روان شناختی است. فردی که در زمینه بروز وسواس سابقه ژنتیکی دارد ممکن در اثر عوامل محیطی مشکلش بروز پیدا کند یا تشدید شود. امروز می‌بینیم که بر اثر بیماری کرونا و راه‌های انتقال آن افراد مضطرب و نگران می‌شوند، پس در نتیجه این شرایط می‌تواند علائم وسواس را بیشتر کند.

وی در پاسخ به این سوال که چه راهکارهایی برای بهبود وسواس فکری وجود دارد به خبرنگار ویناپرس اظهار داشت: اولین قدمی که می‌توانیم برای بهبود وسواس فکری برداریم آن است که فرد ابتدا مشکل را بپذیرد. در مواردی که وسواس خیلی شدید نباشد و اقدامات درمانی در زمان کوتاهی آغاز شود می‌توان با استفاده از روان‌درمانی به تنهایی این اختلال را بهبود بخشید ولی در موارد مزمن با علائم شدید لازم است برای اثربخشی بیشتر ترکیب روان‌درمانی و دارو درمانی دنبال شود.

دکتر قنبری تکنیک‌های ذهن آگاهی را برای پیشگیری از وسواس فکری یا کاهش علائم آن موثر دانست و خاطرنشان کرد: تکنیک‌های ذهن آگاهی به افراد کمک می‌کنند از طریق قدرت ذهن یاد بگیرند چطور در زمان حال بمانند و از حواس پنج‌گانه برای نگهداری ذهن در زمان حال استفاده کنند.

این روانشناس داشتن خواب کافی را عامل موثر دیگری برای کاهش اضطراب و تنش‌های فکری عنوان کرد و گفت: کمبود خواب مانند اضطراب و نگرانی می‌تواند افکار و احساسات اضطراب آور را تشدید کند. وقتی به اندازه کافی استراحت و خواب داشته باشیم تعادل احساسی بسیار آسان‌تر خواهد بود.

وی در عین حال تصریح کرد: ورزش منظم برای سلامتی و متابولیسم بدن بسیار مفید است و اگر به مدت سه تا پنج نوبت در هفته انجام شود به بهبود سلامت روان و کاهش استرس کمک می‌کند.

قنبری، نوشتن را اقدام موثری برای کاهش علائم وسواس فکری دانست و اظهار داشت: نوشتن کمک می‌کند که با افکارتان روبه‌رو شوید ولی نکته مهم این است که باید مراقب بود در حین انجام این کار، فکر وسواسی را مورد سرزنش و اعتراض قرار ندهید. اگر با هر چیزی بجنگیم در واقع آن را در وجود خود تقویت خواهیم کرد، پس نباید اعتراضی نوشت و با سرزنش افکار مقابله کرد.

این روانشناس با تاکید بر اهمیت ارتباط افراد وسواسی با خانواده، دوستان و آشنایان گفت: وسواس فکری و عملی به حدی وقت فرد می‌گیرد که او دچار انزوای اجتماعی می‌شود و این مساله نشانه‌های وسواس را بدتر می‌کند. حفظ ارتباط با اعضای خانواده، دوستان و آشنایان مهم و تاثیرگذار است.

قنبری تصریح کرد: رعایت بهداشت اطمینان دهنده و آرامش بخش است ولی در افراد وسواسی رعایت بهداشت این عملکرد را ندارد . وسواس شدید حتما باید درمان دارویی شود ولی اگر خفیف یا متوسط باشد به راحتی برطرف خواهد شد. از سوی دیگر زیاد رعایت کردن اصول کرونایی به معنای وسواس نیست و تبدیل به وسواس نمی‌شود بلکه باید دانست که حتما براساس دستورالعمل‌ها و رجوع به منابع معتبر مسایل و توصیه‌های بهداشتی رعایت شود. وی در پایان یادآور شد: صحبت و یادآوری رفتارهای خشن اطرافیان نمی‌تواند فرد را درمان کند بلکه باید از یک متخصص برای جلوگیری از تشدید بیماری کمک گرفته شود زیرا اختلال وسواس در صورت عدم درمان مشکلات دیگری برای فرد ایجاد می‌کند.

نویسنده: محمد جواد نعمتی

انتهای پیام